“Μη με λησμόνει”, το λουλούδι που “ξέχασε” ο Θεός

Στις αποδράσεις σας στη φύση, σε κάποια πεζοπορία στα όμορφα βουνά της Ελλάδας είναι πολύ πιθανό να συναντήσετε ένα όμορφο και ταπεινό λουλουδάκι, το “Μη με λησμόνει”. Εμείς συναντήσαμε το μικρό αυτό γαλάζιο λουλούδι στις όχθες της Λίμνης Τριαδίου λίγο έξω από την πόλη της Θεσσαλονίκης. Διαβάστε περισσότερα για την εμπειρία της Πεζοπορίας μας στη Λίμνη Τριαδίου.

 

Το “Μη με λησμόνει” στην επιστημονική του ονομασία ονομάζεται μυοσωτίς από το μυός (του ποντικού) + ώτα (τα αυτιά) λόγω του σχήματος του άνθους του που ομοιάζει με αυτιά ποντικού. Ενδιαφέρον όμως έχει o θρύλος που αναφέρει πως απέκτησε την λαϊκή του ονομασία ως “Μη με λησμόνει”.

Όταν ο Θεός έπλασε τα λουλούδια, χάρισε στο καθένα τ’ όνομά του. Λησμόνησε όμως ένα μικρό που βρισκόταν στην όχθη ενός ρυακιού. Το ταπεινό γαλανό λουλουδάκι φώναξε: «Μεγάλε Πατέρα, σ’ όλα τα λουλούδια χάρισες ένα όνομα. Εμένα γιατί με ξέχασες;

Ο Παντοδύναμος τότε αποκρίθηκε: «Έχεις δίκιο, δεν πρέπει να λησμονηθείς και από τώρα θα σε λένε “μη με λησμόνει”».

Ο μύθος των ερωτευμένων νέων

Ένας άλλος πιθανόν γερμανικός θρύλος αναφέρει μια διαφορετική εκδοχή. Σύμφωνα με αυτόν, ένα ζευγάρι ερωτευμένων νέων περπατούσε στις όχθες του Δούναβη. Κάποια στιγμή, η κοπέλα πρόσεξε ένα πολύ όμορφο μπλε άνθος κοντά στα νερά. Ο αγαπημένος της έσκυψε για να το κόψει, αλλά έχασε την ισορροπία του και έπεσε στο ορμητικό ποτάμι. Καθώς το ρεύμα τον παρέσερνε, πρόφτασε να πετάξει το λουλούδι φωνάζοντάς της «Μη με λησμόνει!» Ήταν η τελευταία φράση που εκστόμισε στην αγαπημένη του, συνδέοντας έτσι το φυτό με την αγάπη και τη μοιραία κατάληξή της.

Κατά την περίοδο του Ναζισμού έγινε σύμβολο των Τεκτόνων. Το καθιέρωσαν αντί του διαβήτη, ως σημείο αναγνώρισης, για να αποφύγουν την στοχοποίησή τους από το καθεστώς. Σήμερα, συμβολίζει την μνήμη των Τεκτόνων θυμάτων του Ναζισμού και γενικότερα όσους έχουν φύγει από τη ζωή αλλά παραμένουν στη μνήμη μας.

 

Σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιείται για να εκφράσει τη συλλογική μνήμη. Μια από αυτές ήταν για να συμβολίσει την 100ή επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Η Δημοκρατία της Αρμενίας το 2015 υιοθέτησε μια επίσημη εικόνα του λουλουδιού, ως έμβλημα, για την ανάμνηση της Γενοκτονίας των 1,5 εκατομμυρίων Αρμενίων που θανατώθηκαν από τους Τούρκους μεταξύ του 1915 και του 1923.

Τέλος, λόγω της σύνδεσης του λουλουδιού με τη μνήμη, η Εταιρεία του Αλτσχάιμερ έχει επίσης οικειοποιηθεί το φυτό ως μέρος της εκστρατείας ευαισθητοποίησης των ανθρώπων για τους πάσχοντες από τη νόσο.

 

Βοτανική

To “Μη Με Λησμόνει ” είναι ορεινό και πολυετές φυτό με μπλε, άοσμα άνθη. Οι βλαστοί του είναι έρποντες και χνουδωτοί. Τα φύλλα του είναι λογχοειδή. Είναι ανθεκτικό στις καιρικές συνθήκες και φθάνει σε ύψος από 10-40 εκατοστά. Συχνά φυτρώνει δίπλα σε ρυάκια και ποτάμια ανθίζοντας από τον Μάρτιο έως και τον Σεπτέμβριο. Στην ελληνική ύπαιθρο συναντάμε τη Μυοσώτη τη δασική, η οποία ανήκει στην οικογένεια των Βοραγινίδων. Η καλλιέργεια του φυτού είναι εύκολη και η σπορά μπορεί να γίνει το καλοκαίρι και η άνθηση την άνοιξη της επόμενης χρονιάς.

Το Μη με λησμόνει διαχρονικά έχει εμπνεύσει πλήθος καλλιτεχνών και λογοτεχνών καθώς έχει συνδεθεί με την πίστη και την αφοσίωση σε μια σχέση.

Κύριε, αδίκησες τους ποιητές δίνοντάς τους μόνο έναν κόσμο, κι όταν πεθάνω θα ’θελα να με θάψουν σ’ ένα σωρό από φύλλα ημερολογίου για να πάρω και το χρόνο μαζί μου. Κι ίσως ό,τι μένει να ’ναι στην άκρη του δρόμου μας ένα μικρό μη με λησμόνει.

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ