ΘΩΜΑΣ ΜΠΑΡΜΠΑΡΟΥΣΗΣ : Η ΚΑΠΝΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ‘’ΑΝΑΣΤΗΘΕΙ’’ ΣΤΟ ΞΗΡΟΜΕΡΟ ;

ΤΟΥ ΘΩΜΑ ΜΠΑΡΜΠΑΡΟΥΣΗ
Η Καπνοκαλλιέργεια, βασική δραστηριότητα των κατοίκων του
Ξηρομέρου μέχρι το 2004 -και, ως εκ τούτου, πηγή βιοπορισμού τους-
έχει περάσει στην ιστορία και αποτελεί, πλέον, μια ευχάριστη
ανάμνηση και τίποτα περισσότερο, για το σύνολο,σχεδόν, των
Ξηρομεριτών…Κι όμως, η ανάκαμψή της, ή καλύτερα η ‘’νεκρανάστασή
‘’ της, δεν μπορεί και δεν πρέπει να θεωρείται ως μη εφικτή, καθώς τα
δεδομένα αλλάζουν συνεχώς και είναι δυνατόν, υπό ορισμένες
συνθήκες, ο άλλοτε, προσοδοφόρος αυτός κλάδος της τοπικής
οικονομίας, να επανέλθει δριμύτερος.
Αυτό υποστηρίζουν, μετ επιμονής, γνώστες του ισχύοντος Νομικού
Καθεστώτος για τον καπνό- άτομα με ιδιαίτερη εμπειρία στην
παραγωγή. Kαι επισημαίνουν ότι η επαναφορά της
καπνοκαλλιέργειας, έστω και σε χαμηλότερη ένταση, σε σχέση με
το παρελθόν, δεν είναι ακατόρθωτη.
Το ζητούμενο είναι να πεισθεί η κυβέρνηση οτι αυτό πρέπει να γίνει,
τουλάχιστον για περιοχές καθημαγμένες οικονομικά, όπως το
Ξηρόμερο. Περιοχές, στις οποίες δεν υπάρχουν σοβαρές προοπτικές
για άλλου είδους οικονομικές δραστηριότητες, εξίσου αποδοτικές με την
καπνοκαλλιέργεια. Βέβαια, τα συμφέροντα πολλά και μεγάλοι αντίπαλοι
των, εν δυνάμει, καπνοκαλλιεργητών, οι κολοσσοί των
καπνοβιομηχανιών.
Ωστόσο, η λογική βάση και το δίκαιο ενός τέτοιου αιτήματος, συνοδεία,
πρωτίστως, των μεθοδευμένων πιέσεων- από την πλευρά των
κατοίκων πληγέντων, από την διακοπή της καπνοκαλλιέργειας,
περιοχών-μπορούν να τελεσφορήσουν επιφέροντας το επιθυμητό και
επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Όπλο, σε μια τέτοια προσπάθεια, τα
τεκμηριωμένα επιχειρήματα, που εν προκειμένω, είναι πολλά, ισχυρά
και αδιαμφισβήτητα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα, σχεδόν όλες οι καπνοβιομηχανίες
που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, έχουν συνάψει συμφωνίες με
μεμονωμένους καπνοπαραγωγούς αλλά και με ομάδες
καπνοπαραγωγών για την παραγωγή συγκεκριμένων ποικιλιών και
ποσοτήτων καπνών, ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες τους.

Αυτό έχει γίνει σε πολλές καπνοπαραγωγικές περιοχές, όπως η Θράκη, η
Μακεδονία, αλλά και η Αιτωλοακαρνανία. Γιατί να μη γίνει κάτι
αντίστοιχο στο Ξηρόμερο; Γιατί να μην πιεσθούν οι καπνοβιομηχανίες
να προμηθεύονται καπνά από ‘Ελληνες παραγωγούς, αντί να
προβαίνουν σε αθρόες εισαγωγές από άλλες κοινοτικές, και μη χώρες;
Όταν , μάλιστα, τα ελληνικά καπνά είναι ποιοτικά ανώτερα από τα
εισαγόμενα , κάτι που αντισταθμίζει τη διαφορά κόστους αγοράς.
Παραγωγή-εμπορία κομμένου καπνού
Πέραν τούτου, στο Ξηρόμερο θα μπορούσαν μεμονωμένοι παραγωγοί
, ή ομάδες παραγωγών να εφοδιασθούν με άδειες για την παραγωγή
και εμπορία λεπτοκομμένου καπνού, χωρίς φυσικά να εξαρτώνται από
τις καπνοβιομηχανίες. Σε κάποιες περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας αυτό
έχει αναχθεί σε επιστήμη, αλλά συντελείται παράνομα. Σήμερα, και
μετά την τροποποίηση του άρθρου 100 του Τελωνειακού Κώδικα η
άδεια για παραγωγή και εμπορία χοηγείται με εγγύηση 20.000 ευρώ,
για παραγωγή μέχρι 2 τόννους. Παλιότερα, η εγγύηση αυτή ήταν
300.000 ευρώ, δηλαδή απολύτως απαγορευτική για
μικροπαραγωγούς.
Βέβαια, η κυβέρνηση θα πρέπει να προβεί στη μείωση της
φορολογίας καπνού, που σήμερα ανέρχεται στο 88% για τον
λεπτοκομμένο, όταν σε άλλες κοινοτικές χώρες είναι πολύ
χαμηλότερη. Είναι γεγονός, ότι χρόνο με τον χρόνο, όλο και αυξάνει ο
αριθμός παραγωγών αυτής της κατηγορίας. Τυχόν, μείωση της
φορολογίας, θα οδηγήσει πολλούς μεμονωμένους να ασχοληθούν με
την παραγωγή και εμπορία καπνού, με ότι αυτό συνεπάγεται για την
δική τους οικονομική κατάσταση και την οικονομία γενικότερα της
περιοχής.
Πούρα Ελληνικά
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ και στην επιλογή κάποιων
μεμονωμένων παραγωγών να καλλιεργούν ειδικές ποικιλίες καπνών και
να παράγουν οι ίδιοι χειροποίητα πούρα, που έχουν κερδίσει
καπνιστές, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Μια τέτοια
οικογενειακή επιχείρηση έχει στηθεί εδώ και χρόνια στην Κρύα Βρύση
Πέλλας και εξακολουθεί να λειτουργεί σήμερα, μ επιτυχία. Πρόκειται
για την εταιρεία VAMMA DEL SOL της οικογένειας Κωνσταντινίδη. Τα
δύο αδέλφια ιδιοκτήτες, ο Άρης και ο Κώστας είναι ιδιαίτερα δυναμικοί,
με μεγάλη εμπειρία στην παραγωγή ειδικών ποικιλιών καπνού, που
προορίζονται για πούρα. Απέκτησαν το know how ταξιδεύοντας και
παραμένοντας στην Κούβα για αρκετό χρονικό διάστημα, όπου και
πήραν τα μυστικά της Κουβανέζικης τεχνικής. Το εγχείρημα ιδιαίτερα

δύσκολο και κοστοβόρο, αλλά παρόλα αυτά, κάποιοι λίγοι το
αποτολμούν. Και τα αποτελέσματα ικανοποιητικά.
Όμως και σε αυτή την περίπτωση, το κράτος δεν στέκται αρωγός στις
προσπάθειες αυτής της κατηγορίας καλλιεργητών. Υψηλή φορολογία
της τάξης του 54%, όταν στη Γερμανία είναι 19% και στην Ολλανδία
21,25% και μάλιστα για βιομηχανοποιημένα και όχι χειροποίητα πούρα,
όπως τα ελληνικά.

Η Καπνοκαλλιέργεια στην ΕΕ

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η καλλιέργεια καπνού μειώνεται σταθερά από το
1991, όταν παράγονταν περίπου 400.000 τόνοι σε οκτώ χώρες-Μέλη. Το
2018, έτος κατά το οποίο προστέθηκαν στις χώρες παραγωγής τέσσερις νέες
χώρες της ΕΕ, η παραγωγή έφθασε τους 140.000 τόνους. Το 2018, η
καλλιέργεια καπνού κάλυπτε 66.000 εκτάρια περίπου (τα μισά σε σχέση με το
2001) και οι ειδικευμένοι παραγωγοί ανέρχονταν σε 26.000.
Ο καπνός καλλιεργείται σήμερα σε 12 χώρες της ΕΕ. Οι κύριες χώρες
παραγωγής είναι η Ιταλία, η Ισπανία, η Πολωνία, η Ελλάδα, η Κροατία, η
Γαλλία, η Ουγγαρία και η Βουλγαρία, οι οποίες εξασφαλίζουν το 99% της
παραγωγής καπνού στην ΕΕ. Παρατηρείται μια τάση προς μικρότερες
εκτάσεις καλλιέργειας, κυρίως λόγω μείωσης της κατανάλωσης προϊόντων
καπνού.
Οι αποδόσεις κυμαίνονται από έναν έως τρεις τόνους ανά εκτάριο, ανάλογα
με την ποικιλία. Οι ποικιλίες «flue-cured» τύπου Virginia αντιπροσωπεύουν το
71% της παραγωγής, οι «light air cured» τύπου Burley το 16%, οι «sun
cured» ή ανατολικού τύπου το 7% και οι λοιπές ποικιλίες («dark air cured» και
«fire cured») το 6%.
Η ΕΕ παράγει λιγότερο από το 2% της παγκόσμιας ετήσιας παραγωγής
ακατέργαστου καπνού. Το 2018, η ΕΕ εισήγαγε περίπου 420.000 τόνους (με
αυξητική τάση) και εξήγαγε 120.000 τόνους (με πτωτική τάση) ακατέργαστου
καπνού.
Το καθεστώς του καπνού στην ΕΕ διέπεται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ.
1308/2013, ο οποίος ορίζει τον ακατέργαστο καπνό (κωδικός ΣΟ 2401) και
προβλέπει διεπαγγελματικές οργανώσεις στον τομέα του καπνού.
Από το 1993, εφαρμόζεται στην ΕΕ σύστημα περιορισμού της παραγωγής
καπνού και από την 1η Ιανουαρίου 2010 η ΕΕ δεν έχει χορηγήσει ειδικές
επιδοτήσεις για την παραγωγή ακατέργαστου καπνού. Η παλαιά επιδότηση
για τον καπνό έχει μετατραπεί σε βασικές ενισχύσεις μέσω του κανονισμού
(ΕΕ) αριθ. 1307/2013 και στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης μέσω
του κανονισμού ( ΕΕ) αριθ. 1305/2013.

email : thomas.barmparousis@gmail.com
ΘΩΜΑΣ ΜΠΑΡΜΠΑΡΟΥΣΗΣ ,δημοσιογράφος , Μέλος ΕΣΗΕΑ-Πολιτικός Επιστήμων
Πηγές: 1.Νομοθεσία ΕΕ για τον καπνό 2.Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης 3.Εταιρεία
παραγωγής πούρων VAMMA DEL SOL

Το άρθρο ΘΩΜΑΣ ΜΠΑΡΜΠΑΡΟΥΣΗΣ : Η ΚΑΠΝΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ‘’ΑΝΑΣΤΗΘΕΙ’’ ΣΤΟ ΞΗΡΟΜΕΡΟ ; εμφανίστηκε πρώτα στο XIROMERO PRESS – XIROMEROPRESS.GR.